Mocht je zin hebben in een heerlijke, smeuiige longread voor deze donkere wintermaanden: hoe klinkt een onderzoeksverslag van 51 kantjes over de toestand van de culturele en creatieve sector in Europa? Kopje thee en een koekje erbij, en…lezen maar!
Nee even zonder dollen: de huidige toestand in ‘ons’ deel van de Europese economie, is uiteraard niet al te rooskleurig te noemen. Accountantskantoor EY heeft de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de cijfers binnen onze sector van de afgelopen jaren, en zij hebben hun bevindingen samengevat in dit rapport.
De belangrijkste bevindingen van vóór de coronacrisis zijn dat er in onze sector in 2019 een jaaromzet was van €643 miljard euro, wat gemiddeld genomen dan weer goed was voor 4,4% van het BBP (het bruto binnenlands product, oftewel ‘het totale inkomen’) van de EU als geheel. Dat zijn behoorlijk indrukwekkende resultaten, want dat is meer dan bijvoorbeeld in de autobranche, het toerisme (!) of de telecomsector.
Ook interessant: in 2019 was er in heel Europa gemiddeld 14% van de werknemers werkzaam op freelance basis, terwijl dat in onze sector maarliefst 33% is. Ook werken er doorgaans iets meer vrouwen in de culturele en creatieve sector dan in andere beroepen, en is hun aantal gaandeweg gestegen sinds 2013. Ook zijn de mensen die in onze sector werkzaam zijn steeds hoger, langer en beter opgeleid. Goed nieuws! Lekker gewerkt!
Goed, je voelt die MAAR natuurlijk inmiddels lang en breed aankomen: in 2020 heeft er dankzij corona in onze sector een omzetdaling plaatsgevonden van maarliefst 31%. Dat is méér dan in het toerisme en in de retail, en evenveel als in de luchtvaart (wat dan weer niet heel verwonderlijk is). Een goed voorbeeld dat in het verslag wordt benoemd is de daling in bezoekersaantallen van het Rijksmuseum van 92%, namelijk: van 10.000 per dag naar gemiddeld 800, in 2020. De harde conclusie is dan ook dat de gevolgen post-corona nog jarenlang te voelen zullen zijn, onder meer door het enorme kennisverlies dat inmiddels gaande is. En ook het consumentenvertrouwen heeft een flinke dreun gekregen, iets dat instellingen en organisaties (zoals festivals!) pas na jaren herwonnen zullen hebben, zo wordt becijferd.
Goed, we kunnen nog wel uren doorgaan met het samenvatten van het onderzoek, maar stiekem is het eigenlijk wel écht een tip om er zelf even doorheen te bladeren. Er staan veel interessante, goed leesbare grafieken in en ook de experts die aan het woord komen hebben boeiende dingen te zeggen over de toekomst van onze sector, onder andere over de ‘nieuwe’ digitale wereld en de toekomst van het live streamen.
De korte samenvatting van het advies van EY voor de toekomst: de EU moet wettelijke kaders gaan maken waardoor het veel makkelijker en aantrekkelijker moet worden om te investeren in de kunsten, en er moet grootschalige steun én een uitwisselingsprogramma worden opgericht, die beiden flexibel genoeg zijn om te passen bij de snel veranderende culturele sector. Dat klinkt oprecht reuze interessant – let’s do it!